گرفتن اولین پروژه دلاری، برای خیلیا شبیه یه قله دست‌نیافتنیه. چون از دور پر از سواله: چطور مشتری پیدا کنم؟ چجوری بهش پیام بدم؟ مگه بهم اعتماد می‌کنه؟ با دلار کار کنم پولشو چطوری بگیرم؟ قرارداد ببندم یا نه؟ واقعیت اینه که اگه مسیرشو بلد باشی، نه‌تنها شدنیه، بلکه به شکل عجیبی ساده‌تر از پروژه گرفتن تو بازار ایرانه. چون اون‌طرف با آدم حسابی‌ها کار می‌کنن. اگر کارتو بلد باشی و ارتباطت درست باشه، کارت راه می‌افته. حالا اینجا با هم مرحله‌به‌مرحله می‌ریم جلو. از لحظه‌ای که یکی پیداش می‌شه، تا وقتی پول پروژه تو حسابت میاد.
بهترین منبع آموزش فریلنسری خارجی
مرحله اول: آماده‌سازی قبل از دیده شدن
قبل از اینکه اصلاً کسی بخواد باهات حرف بزنه، باید سه‌تا چیز داشته باشی:
۱. نمونه‌کار قابل‌قبول (پورتفولیو):
حتی اگه پروژه واقعی نداری، خودت می‌تونی پروژه تمرینی طراحی یا تولید محتوا یا برنامه‌نویسی انجام بدی. با چندتا پروژه خوب تمرینی هم می‌تونی حرفه‌ای به نظر برسی.
۲. یه معرفی جمع‌وجور از خودت:
یه متن کوتاه (حدود ۳ خط) بنویس که توش بگی چی بلدی، چقدر سابقه داری و چه جور پروژه‌هایی می‌گیری.
۳. یه پروفایل حرفه‌ای جایی مثل لینکدین یا سایت شخصی یا حتی صفحه اینستاگرام:
نیازی نیست حتماً سایت گرون داشته باشی. فقط کارت، نمونه‌کارات و راه ارتباطی‌ت مشخص باشه.
مرحله دوم: پیدا کردن اولین سرنخ‌ها (مشتری بالقوه)
الان وقتشه بری دنبال جاهایی که مشتری‌ها اونجان. توی فضای فارسی نیست. باید بری تو جاهایی که شرکت‌ها و کارفرماهای خارجی هستن. چندتا راه مهم:
توی پلتفرم‌های فریلنسری مثل آپ‌ورک، فایور یا فریلنسر دات کام یه حساب بساز. ولی رقابت توشون زیاده. بری توی سایت‌ها یا انجمن‌هایی که کارفرماها خودشون پروژه‌ها رو می‌ذارن. مثل ردیت (قسمت‌های مخصوص استخدام)، یا انجمن‌های برنامه‌نویسی و طراحی. محتوا منتشر کنی (مثلاً توی لینکدین پست بذاری راجع به تخصصت) تا کسی باهات تماس بگیره. لزومی نداره همه‌جا باشی. یکی دو جا رو انتخاب کن و مداوم وقت بذار. روزی نیم ساعت هم کافیه.
مرحله سوم: پیام اولیه (اینباکس اول)
اینجا جاییه که باید نشون بدی بلدی چی‌کار می‌کنی. نباید یه پیام خشک یا عمومی بفرستی. بدترین کار اینه که فقط بنویسی “سلام. مایل به همکاری هستم”.
چی بنویسم پس؟
اول سلام کن و یه جمله بگو که نشون بده پستش رو خوندی. مثلاً “سلام. دیدم دنبال کسی هستید برای طراحی اپلیکیشن برای کسب‌وکار کوچیک‌تون.”
بعد بگو تخصصت چیه و چرا فکر می‌کنی می‌تونی کمکش کنی.
یکی دو جمله درباره تجربه‌ت بگو.
یه لینک بده به نمونه‌کارات (مثلاً گوگل‌درایو یا سایتت).
بگو خوشحال می‌شی بیشتر صحبت کنید.
یادت باشه لحن صمیمی ولی مودب باشه. نه خشکِ رسمی، نه خودمونیِ بی‌ادب.
مرحله چهارم: کشف نیازهای مشتری
اگر مشتری بهت جواب داد، یعنی جذب شد. حالا وقتشه بفهمی دقیقاً دنبال چیه. اینجا چندتا کار باید بکنی: سوال بپرس، نه اینکه سریع بگی «من انجام می‌دم». بپرس دقیقاً چه کاری لازم داره، پروژه چقدره، تا کی می‌خواد تحویل بگیره. اگر چیزی رو متوجه نشدی، ازش بخواه واضح‌تر توضیح بده. این کار نشونه‌ی حرفه‌ای بودنه، نه ضعف. با این مرحله، هم مشتری حس می‌کنه بلدی کارو، هم خودت اطلاعات کافی برای قیمت‌گذاری داری.
مرحله پنجم: پیشنهاد مالی + زمان‌بندی
حالا وقتشه یه قیمت مشخص بدی. این مرحله ممکنه کمی استرس‌زا باشه، ولی ترس نداره. چند تا نکته مهم: قیمتی بده که هم برای خودت می‌صرفه، هم مشتری نترسه. نه خیلی بالا، نه خیلی پایین. دقیق بگو چه‌چیزی توی این قیمت هست. مثلاً طراحی صفحه اصلی + تا ۲ بار ویرایش. زمان تحویل مشخص کن. بگو چند روز زمان می‌خوای. بگو نحوه پرداخت چطوریه: معمولاً پیشنهاد می‌دن که اول یه بخش از مبلغ پرداخت بشه (مثلاً ۳۰٪ پیش‌پرداخت، بقیش بعد از تحویل).
اگه پولتو از طریق روش‌هایی مثل پی‌پال یا وایز بگیری، راحت‌تره. اگه تحریمی بود، می‌تونی با واسطه یا ارز دیجیتال هم بگیری. فقط قبل از شروع، روش پرداختو قطعی کن.
مرحله ششم: توافق یا قرارداد
توافق می‌تونه یه قرارداد ساده باشه. لازم نیست مثل قراردادهای شرکتی باشه. یه فایل متنی کافیه که توش اینا باشه:
چه کاری انجام می‌دی
مبلغ دقیق
زمان تحویل
چند دور اصلاح رایگانه
روش پرداخت
چی می‌شه اگه پروژه نصفه بمونه یا مشتری منصرف شه.
اگه توی یه پلتفرم رسمی کار می‌کنی (مثل آپ‌ورک)، خودش تضمین‌هایی می‌ده. ولی اگه مستقیم داری کار می‌کنی، بهتره یه متن ساده داشته باشی و دوتایی تاییدش کنین.
مرحله هفتم: شروع پروژه و گزارش دادن
وقتی پروژه شروع شد، نباید غیبت بزنه! هر چند روز یه پیام بده که بگی در چه مرحله‌ای هستی. حتی اگه هنوز کامل نشده، نشون بده که داری روش کار می‌کنی.
مثلاً بگو:
«الان دارم نسخه اولیه طراحی رو تموم می‌کنم، احتمالاً فردا براتون می‌فرستم ببینید.»
این کار خیلی مهمه. باعث می‌شه مشتری حس اعتماد پیدا کنه و حتی پروژه‌های بعدی هم بده بهت.
مرحله هشتم: تحویل نهایی + گرفتن نظر و بازخورد
وقتی کارت تموم شد، کار رو بفرست. مؤدبانه ازش بخواه اگه نظری داره یا اصلاحی لازمه، بگه. و اگر از کارت راضی بود، ازش یه نظر (توصیه‌نامه یا پیام) بگیر تا بعداً بتونی تو رزومه یا لینکدین‌ت بذاری.
همچنین می‌تونی ازش بخوای توی گروه یا جمعی که هست، اسمت رو معرفی کنه.
مرحله نهم: دریافت مبلغ کامل + خداحافظی حرفه‌ای
بعد از تایید کار، مطمئن شو که مبلغ کامل برات واریز شده. بعدش یه پیام پایانی بده که نشون بده کار برات تموم نشده، بلکه یه رابطه‌ی کاری خوب شروع شده.
مثلاً: «ممنونم بابت همکاری خوب‌تون. خوشحال می‌شم پروژه‌های بعدی‌تون هم با هم کار کنیم. هر زمان نیاز داشتید، در خدمتم.»
چند نکته مهم و آخر:
اولین پروژه رو زیاد سخت نگیر، قراره ازش تجربه بگیری، نه ثروت ولی مفت هم کار نکن. قیمت‌تو پایین نیار فقط واسه اینکه یه پروژه بگیری. اعتمادسازی فقط با رفتار حرفه‌ای ممکنه، نه با خواهش کردن. اگر کسی سر قیمت چونه زد و حس کردی داره سوءاستفاده می‌کنه، قاطع بگو “نه”. حتماً یه جا داشته باشی که نظرات مشتری‌هات رو نشون بدی (مثل لینکدین، سایت یا حتی یه عکس از پیامشون)
جمع‌بندی
مسیر اینباکس تا قرارداد برای اولین پروژه دلاری یه چیز پیچیده یا رازآلود نیست. یه روند مشخصه که با آمادگی، ارتباط حرفه‌ای، قیمت‌گذاری درست و پیگیری منظم، خیلی زود می‌تونه تبدیل به درآمد ثابت دلاری بشه.
هیچ‌چیز لذت‌بخش‌تر از اون لحظه‌ای نیست که یه پیام ساده از یه گوشه دنیا، تبدیل می‌شه به پول واقعی تو حسابت!
