وقتی میری تو سایت‌هایی مثل Upwork یا Freelancer.com، انگار وارد یه بازار بزرگی شدی که صدها فریلنسر دیگه هم درست کنار تو ایستادن. همه دارن دست بلند می‌کنن که «منو انتخاب کن!» ولی اون کارفرما فقط یکی رو قراره انتخاب کنه. حالا فکر کن چی باعث می‌شه اون یه نفر، تو باشی؟ جواب خیلی ساده‌ست: متن پروپوزال.
یعنی همون چند خطی که به عنوان درخواست انجام پروژه براش می‌فرستی. این متن باید یه جورایی حکم مصاحبه، رزومه، معرفی‌نامه و حتی نمونه‌کار رو همزمان بازی کنه. اگه بتونی این چند خط رو درست بنویسی، حتی با کم‌تجربگی هم می‌تونی پروژه بگیری. حالا بیایم ببینیم چجوری یه پروپوزال بنویسیم که فرق داشته باشه، حرفه‌ای باشه و اعتماد‌ساز باشه.
بهترین منابع یادگیری فریلنسری خارجی
پروپوزال چیه؟
پروپوزال (Proposal) یه متن پیشنهادی و معرفی‌نامه کوتاهه که فریلنسر برای گرفتن یه پروژه ارسال می‌کنه. این متن قراره کارفرما رو قانع کنه که چرا تو بهترین گزینه‌ای برای انجام اون پروژه خاص.تو یه پروپوزال باید چندتا چیز مهم رو نشون بدی:
- اینکه پروژه رو خوب فهمیدی
- اینکه تخصص لازم رو داری
- اینکه یه نقشه کلی برای انجامش تو ذهنت داری
- اینکه ارتباط برقرار کردن با تو قراره راحت و حرفه‌ای باشه
- یعنی یه پروپوزال خوب = احترام + اعتماد + راه‌حل + دعوت به همکاری.
مراحل نوشتن مراحل پروپوزال حرفه‌ای
مرحله اول: پروژه رو با ذهن باز بخون، نه فقط با چشم
قبل از اینکه شروع به نوشتن کنی، متن پروژه رو با دقت بخون. خیلی‌ها فقط تیتر پروژه رو نگاه می‌کنن و سریع یه متن آماده می‌فرستن. اینطوری فقط شانسشون رو می‌سوزونن. دنبال این نکات توی متن پروژه باش:
- مشکل اصلی چیه؟ (مثلاً کاهش بازدید، نیاز به ریدیزاین، بهبود سرعت سایت، نوشتن محتوای فروشنده و غیره)
- ابزارهایی که گفته چیه؟ (مثلاً WordPress، Figma، Notion، Semrush)
- لحنی که نوشته چطوریه؟ (خیلی رسمی یا خودمونی؟)
مرحله دوم: شروع متفاوت و هوشمندانه
همه با جمله‌هایی مثل «به پروژه‌تون علاقه‌مندم» شروع می‌کنن. تو نباش مثل بقیه. همون اول، یه جمله بنویس که نشون بده قبلاً با پروژه‌ای مشابه درگیر بودی یا دغدغه‌ش رو می‌فهمی.
- فارسی: «این پروژه خیلی برام آشنا بود چون یه پروژه مشابه رو برای یه استارتاپ فین‌تک کانادایی انجام دادم.»
- انگلیسی: “This project feels very familiar — I recently worked on something similar for a Canadian fintech startup.”
مرحله سوم: خودتو معرفی کن، نه اینکه فقط از خودت تعریف کنی
به جای گفتن «من حرفه‌ای‌ام»، نشون بده که حرفه‌ای هستی. مهارت‌هات رو به پروژه مربوط کن و با مثال توضیح بده. مثلا بگو: «من ۳ ساله تولید محتوا می‌کنم، ولی تمرکزم روی مقالات بلند SEO بوده. الان با یه بلاگر کانادایی کار می‌کنم و بعضی مطالبشون صفحه اول گوگله.»
مرحله چهارم: بگو برای این پروژه چه برنامه‌ای داری
همون چیزی که باعث می‌شه کارفرما ازت خوشش بیاد، همینه: اینکه براش راه‌حل داری، نه فقط انگیزه. نقشه راه حتی کلی، یه امتیاز بزرگه. اینو می‌تونی بگی: «من اول یه جلسه کوتاه می‌ذارم که هدف‌گذاری کنیم. بعد بر اساس اون، یه اسکلت برای هر مقاله می‌فرستم. وقتی تأیید شد، شروع به نوشتن می‌کنم.»
مرحله پنجم: دعوت به ادامه گفتگو، ساده و صمیمی
آخرش حتماً یه دعوت برای ادامه صحبت بذار. لازم نیست رسمی باشه، فقط محترمانه و گرم. اینجا به‌عنوان مثال بگو: «خوشحال می‌شم اگه خواستین بیشتر درباره جزئیات صحبت کنیم یا تماس بذاریم.»
اشتباهات رایج در نوشتن پروپوزال که باید ازشون دوری کنی
حتی اگه کلی تخصص و تجربه داشته باشی، چند اشتباه ساده می‌تونه باعث بشه پروپوزالت نادیده گرفته بشه. اینجا چند مورد از مهم‌ترین خطاهایی که خیلی‌ها مرتکب می‌شن رو آوردیم:
۱. توضیحات زیاد و پراکنده
پروپوزال جای نوشتن انشا یا رزومه‌ی کامل نیست. کارفرماها وقت ندارن پاراگراف‌های طولانی بخونن. اگه بدون ساختار، پشت سر هم از خودت بنویسی، احتمال اینکه اصلاً خونده نشه خیلی بالاست. پس باید چی‌کار کنی؟ خلاصه، واضح و هدفمند بنویس. هر پاراگراف یه پیام مشخص داشته باشه. اطلاعات اضافه رو حذف کن یا بفرست تو ضمیمه رزومه یا لینک پروفایل.
۲. شروع‌های کلیشه‌ای
جمله‌هایی مثل «به پروژه‌تون علاقه دارم» یا «من فریلنسر باانگیزه‌ای هستم» هیچ کمکی نمی‌کنن. کارفرما می‌خواد ببینه چرا تو، برای این پروژه خاص مناسبی. پس این کارا رو کن: با اشاره به پروژه یا تجربه مشابه شروع کن. نشون بده که پروژه رو دقیق خوندی. از همون اول فرق داشته باش.
۳. معرفی بدون ارتباط با پروژه
اگه فقط از خودت بگی و به نیاز پروژه ربطش ندی، متن فقط یه رزومه خشک می‌شه نه یه پروپوزال. باید برای هر پروژه، فقط مهارت‌های مرتبط رو بگی. یه مثال واقعی بزن که به پروژه بخوره. نتیجه‌ی کاری که قبلاً انجام دادی رو هم بگ
۴. نداشتن برنامه یا مسیر پیشنهادی
اگه فقط بگی «من انجام می‌دم» ولی نگه داری چطور انجام می‌دی، به چشم کارفرما آماتور میای. حتی یه مسیر کلی هم خیلی بهتر از هیچه. مراحل کارت رو خیلی کوتاه بنویس (مثلاً تحقیق، نوشتن، بازبینی)
۵. پایان سرد و بدون دعوت به تعامل
تموم کردن متن بدون اینکه راهی برای ارتباط بذاری، یعنی در رو بستی. این باعث می‌شه حتی اگه بقیه متن خوب بوده، کارفرما سمتت نیاد. ته متن یه جمله صمیمی بذار مثل: «اگه سوالی بود، خوشحال می‌شم در ارتباط باشیم. از کارفرما بخواه که قدم بعدی رو برداره (مثل تماس یا ارسال پیام).
جمع‌بندی
نوشتن پروپوزال یه مهارت مهم تو دنیای فریلنسریه. متن خوب می‌تونه حتی تجربه کم رو هم بپوشونه. اما یه متن ضعیف، ممکنه باعث بشه هیچ‌وقت شانست رو امتحان نکنی. پس برای هر پروژه، یه پروپوزال اختصاصی و هوشمند بنویس. حتی اگه فقط چند خط باشه، مهم اینه که با فکر بنویسی.
