اگه فریلنسر هستی و توی Upwork فعالیت میکنی، احتمالاً تا حالا فهمیدی که امسال (۲۰۲۵) خیلی چیزا عوض شده. نه فقط ظاهر سایت یا چند تا ابزار جدید، بلکه پایه و اساس بازی! از کارمزدها بگیر تا نوع نمایش پروپوزالها، نرخ رقابت، الگوریتم جدید، نقش هوش مصنوعی و حتی ارتباط با مشتریها. این تغییرات بعضیاش برای ما ایرانیا میتونه فرصت باشه و بعضیاش هم تهدید. توی این مقاله، مفصل درباره این آپدیتها صحبت میکنم، ولی نه با زبان رسمی و خشک… با یه لحن خودمونی، همونجوری که دوست داری بخونی.
کارمزد پویا؛ خداحافظ ۱۰٪ همیشگی
قبلاً، همه چی مشخص بود. میدونستی هرچی قرارداد ببندی، Upwork قراره ۱۰٪ برداره. اما الان نه! سیستم جدید از «کارمزد پویا» استفاده میکنه. یعنی ممکنه یه پروژه با ۵٪ کارمزد بسته بشه، یکی دیگه با ۱۵٪، یا حتی بعضی وقتا ۰٪! این درصد به عوامل مختلفی بستگی داره، مثل اینکه مشتری خودش دعوتت کرده یا نه، پروژه چهقدر طول میکشه، تو چه دستهبندیای هستی، یا اینکه پلن اکانتت چیه.
این یعنی چی؟ یعنی قبل از اینکه یه قرارداد رو ببندی، باید دقیق ببینی چقدر از پول قراره بره برای Upwork! اگه بیدقت باشی، ممکنه مثلاً ۵۰ دلار درآمد داشته باشی ولی آخرش فقط ۴۲ دلار برسه دستت.
چطوری بفهمم کارمزد قراره چند درصد باشه؟
خب خبر خوب اینه که توی هر پیشنهاد، دقیقاً قبل از قبول کردن، Upwork بهت نشون میده که چند درصد کارمزد قراره کم بشه. اما خبر نهچندان خوب اینه که این درصد ممکنه از پروژه به پروژه فرق کنه. مثلاً پروژههایی که مشتری جدید باشه و خودش مستقیماً تو رو انتخاب کرده باشه، معمولاً کارمزد کمتری دارن. یا پروژههای بلندمدت و تخصصیتر، تخفیف بیشتری دارن.
یه توصیه مهم: وقتی داری نرخ پیشنهاد میدی، حتماً درصد کارمزد رو در نظر بگیر. مثلا اگه میخوای ساعتی ۱۵ دلار دریافت کنی و کارمزدی که میخواد برداره ۱۰ درصده، باید نرخت رو بزنی ۱۶.۶ دلار تا بعد از کسر، همون ۱۵ برسه دستت.
رقابت شدیدتر از قبل شده
یکی از بدترین بخشهای آپدیت جدید، افزایش مصرف Connectهاست. قبلاً ممکن بود با ۴ یا ۶ Connect یه پروژه رو پیشنهاد بدی، ولی الان بعضی پروژهها ۱۲، ۱۶ یا حتی ۲۰ Connect میخوان! تازه، هیچ تضمینی هم نیست که اون پروژه واقعی باشه یا مشتری اصلاً جواب بده. خیلی از پروژهها اصلاً فیکان یا فقط گذاشته شدن که بازار رو تست کنن.
این یعنی فریلنسرها الآن باید استراتژیکتر رفتار کنن. دیگه نمیتونی برای هر پروژهای که دیدی، پیشنهاد بزنی. باید انتخاب کنی، متن قوی بنویسی، و دنبال پروژههایی بری که واقعاً به مهارتهات میخورن و احتمال انتخاب شدنت بالا باشه. در واقع، Connect مثل طلا شده!
هوش مصنوعی؛ رقیب یا ابزار کمکی؟
AI حالا دیگه فقط یه کلمه ترند نیست، داره واقعاً جای بعضی از فریلنسرها رو میگیره. پروژههایی که قبلاً برای طراحی لوگو، ترجمه، نوشتن محتوای ساده یا حتی کدنویسی سبک منتشر میشدن، حالا یا خیلی کمتر شدن یا با قیمت خیلی پایینتری ارائه میشن چون مشتریها خودشون با ابزار AI تست میکنن.
اما نترس! اگه بلد باشی چطور از AI به نفع خودت استفاده کنی، میتونی قویتر هم بشی. مثلاً استفاده از ChatGPT برای نوشتن پروپوزال قویتر، اصلاح متن، تولید ایده یا حتی مستندسازی پروژه میتونه سرعت و کیفیت کارت رو بالا ببره. پس بهجای اینکه با AI بجنگی، سعی کن یه تیم تشکیل بدی باهاش!
الگوریتم جدید نمایش پروپوزالها
Upwork یه الگوریتم جدید آورده که مشخص میکنه چه کسی توی صف پیشنهادها بالا باشه. این الگوریتم نهتنها بر اساس زمان ارسال پروپوزاله، بلکه به سابقه کاری، درصد رضایت مشتریها (JSS)، میزان موفقیت در پروژههای قبلی، و حتی تخصصمحور بودن پروفایل توجه میکنه.
یعنی چی؟ یعنی اگه همینجوری و بدون تمرکز روی تخصص خاصی کار کنی و پروفایلت همهچیتموم ولی پراکنده باشه، احتمال اینکه پیشنهادت توی لیست بالاتر دیده بشه کمتره. ولی اگه مثلاً فقط طراحی داشبورد رو بزنی و پروژههای قبلی مرتبط داشته باشی، پیشنهادت میره بالاتر.
ابزارهای جدید برای مدیریت بهتر
Upwork توی ۲۰۲۵ چند ابزار خیلی کاربردی اضافه کرده. یکیش «Proposal Insights» که بهت نشون میده چند نفر دیگه پیشنهاد فرستادن، چند نفر پروفایل تو رو دیدن و چند درصد احتمال انتخاب شدنت وجود داره. یه ابزار دیگه هم «Project Health» هست که وضعیت پروژه رو بررسی میکنه، مثل اینکه کارفرما پاسخگو هست یا نه، پرداخت تایید شده یا نه و…
این ابزارها باعث میشن بتونی باهوشتر تصمیم بگیری و زمانت رو فقط برای پروژههایی بذاری که واقعاً ارزش دارن. دیگه لازم نیست با چشم بسته و بر اساس حدس، proposal بزنی.
چطور خودمو با این آپدیتها وفق بدم؟
- برای اینکه توی این فضای جدید بتونی موفق باشی، باید یه سری کار رو جدی بگیری:
- پروفایلت رو بهروز کن. نشون بده تو توی یه حوزه مشخص واقعاً خبرهای.
- از AI بترس ولی باهاش همکاری کن! برای سرعت و کیفیت کارت ازش کمک بگیر.
- پروژههای کوچیک با نرخ کم رو کنار بذار. روی پروژههای بلندمدت و حرفهای تمرکز کن.
- Connectهاتو نسوزون. برای هر پروژهای پیشنهاد نده، با دقت انتخاب کن.
- قیمتگذاری هوشمند انجام بده. چون کارمزد الان متغیره، باید دقیق حساب کنی.
از ابزارهای تحلیلی جدید Upwork استفاده کن. همون چیزیه که خیلیها جدی نمیگیرن ولی فرق بین موفق و ناموفق رو میسازه.
جمعبندی آخر
تغییرات Upwork تو سال ۲۰۲۵ مثل یه شمشیر دو لبهست. اگه باهاش هماهنگ بشی، رشد میکنی و پروژههای بهتر و پولسازتری میگیری. ولی اگه قدیمی فکر کنی و فقط غر بزنی که «همه چی سخت شده»، بهزودی از بازی بیرون میافتی. خبر خوب اینه که خیلی از فریلنسرهای رقیبت هنوز خودشون رو با این تغییرات وفق ندادن. پس اگه زود بجنبی و این نکتهها رو اجرا کنی، میتونی جلو بزنی.